Obecnie oferta obuwia dla dzieci jest naprawdę ogromna, szeroka i różnorodna.
Niestety bardzo często to nie rodzice, a dzieci podejmują ostateczną decyzję, jakie chcą buciki czy kapcie do przedszkola, co często stanowi problem. Dzieci nie zwracają uwagi na wygodę i dopasowanie obuwia do ich stopy. Najmłodsi przy wyborze kierują się raczej obecnością na ich butach ulubionej postaci z bajki albo wyglądem obuwia - chcą by ich buciki były koniecznie świecące, brokatowe, albo miały kokardkę.
Niewłaściwe dopasowanie obuwia może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych. Pracując z dziećmi od wielu już lat, zauważyłam, że wady stóp są coraz częstszym zjawiskiem. Nieodpowiednie obuwie może przyczynić się do powstania i pogłębienia wad stóp u dzieci. Dlatego niezwykle ważne jest, aby rodzice zwracali uwagę nie tylko na estetykę butów, ale na wiele innych, dużo ważniejszych elementów obuwia, które zostały omówione poniżej.
Na co zwracać uwagę przy zakupie butów
Podczas zakupu butów dla dziecka oprócz preferencji Twojej pociechy względem wyglądu kupowanych bucików zwróć uwagę na kilka kluczowych aspektów. Wybierz produkt, który będzie nie tylko ładny, ale przede wszystkim zapewni prawidłowy rozwój stóp i komfort noszenia.
Podczas mierzenia butów, sprawdź, czy buciki nie są dla Twojego dziecka zbyt szerokie. Niestabilizujący pięty bucik spowoduje, że podczas chodzenia stopa dziecka będzie w buciku się przemieszczać, potocznie mówiąc „latać". Protip: najlepiej mierzyć buty na stojąco, w późniejszej części dnia, gdy stopy są naturalnie nieco spuchnięte. To pomoże uniknąć zakupu zbyt małych butów. Po południu stopy dziecka są większe o kilka procent.
Nie wybierajmy bucika „uszytego jak na miarę”. Nie kupujmy też obuwia o zbyt długiej podeszwie, kierując się tym, że „maluchy tak szybko rosną”. Idealnie dopasowane obuwie powinno mieć ok.1,2 cm zapasu w długości.
Regularnie mierz stópkę swojego malucha. Zaleca się, by w przypadku dzieci w wieku 3-6 lat sprawdzać ich rozmiar obuwia co 3 miesiące. Twój maluch wyrósł z getrów lub spodni? Sprawdź, czy obecnie noszone buciki nie są na niego już za małe. Maluch nie zawsze Ci o tym powie. Dziecko w wieku przedszkolnym czasami nie potrafi jeszcze określić czy but je uciska oraz czy rozmiar jest prawidłowy.
But nie musi być sztywny i niewygodny, by spełniał swoją rolę podtrzymania stopy. Ma być elastyczny, ale stabilny. Stopa dziecka powinna mieć w bucie możliwość ruchu, zgięcia grzbietowego i podeszwowego, a pięta odpowiednią stabilizację - zapobiega to przesuwaniu się stopy wewnątrz obuwia i minimalizuje ryzyko kontuzji. Podeszwa powinna być cienka, elastyczna i płaska (nie kupuj butów na obcasiku!).
Wybierając buty z zapiętkiem, sprawdź czy zapiętek sięga nieco za piętę, a podeszwa daje się wygiąć i skręcić. Ważne jest, aby bucik miał dwa, a najlepiej trzy rzepy, za pomocą których można będzie regulować zapięcie na śródstopiu tak, by dziecko miało swobodę ruchu, możliwość zgięcia stopy w górę i w dół, a bucik nie był za ciasny.
Najbardziej odpowiedni materiał do bucików jest oddychający, by małe stópki się w bucikach nie pociły i nie narażały na bolesne otarcia. Na sezon letni dobrze sprawdzają się lekkie przewiewne buciki z odkrytymi palcami. Buciki z odkrytymi palcami mają dodatkową zaletę – z łatwością zauważymy, kiedy bucik stanie się za mały, bo paluszki naszego malucha zaczną wystawać poza podeszwę.
Raczej odradza się buty z wysoką cholewką za kostkę, aby nie ograniczać ruchu w stawie skokowym dzieci.
Wybierając buciki dla swoich pociech warto zdecydować się na obuwie wyprodukowane przez firmy, które się w nim specjalizują. Firmy od renomowanych producentów, którzy specjalizują się w obuwiu dziecięcym, zwykle oferują wyższą jakość, przeprowadzają więcej testów na produktach, często przy projektowaniu obuwia zasięgają rady ekspertów, lekarzy ortopedów. Ich buty dają odpowiednie wsparcie dla rozwijających się stóp dzieci.
Ostrożnie z butami ortopedycznymi
Jeśli zauważymy, że nasze dziecko zaczyna koślawić pięty, a kostki przyśrodkowe wystają dosyć mocno, nie powinniśmy w pierwszej kolejności myśleć o odpaleniu strony internetowej sprzedającej buty ortopedyczne. Buty ortopedyczne zazwyczaj zalecane w specyficznych przypadkach, gdy istnieją poważne zaburzenia neurologiczne, m.in. napięcie spastyczne, gdzie stabilizacja kończyn dolnych musi być odpowiednio duża.
Buty ortopedyczne są bardzo sztywne, nie dają odpowiedniej amortyzacji przy chodzeniu u dzieci prawidłowo się rozwijających. Dla dzieci, które nie mają poważnych problemów ortopedycznych czy neurologicznych, takie buty mogą być nie tylko zbędne i niekomfortowe, ale wręcz szkodliwe. Buty ortopedyczne zalecane są jedynie w przypadku wystąpienia poważnych wad stóp lub u dzieci mało współpracujących, zawsze po uprzedniej konsultacji u fizjoterapeuty dziecięcego lub lekarza ortopedy. Specjalista przeprowadzi ocenę stanu stóp dziecka i zaleci odpowiednią dla wykrytej wady terapię. Zwykle wystarczą ćwiczenia korekcyjne, właściwe dobrane obuwie i wkładki ortopedyczne.
Wkładki do butów
Wkładki do butów są elementem wspomagającym terapię korekcyjną stóp. Ich zadaniem jest ustawić stopy prawidłowo w momentach, kiedy dziecko jest rozkojarzone zabawą, nie myśli i nie pilnuje prawidłowego ustawienia stóp. Pamiętajmy jednak, że wkładki są leczeniem wspomagającym, a nie „złotym środkiem” na skorygowanie stóp u dzieci. Jeśli dziecko ma obniżone napięcie mięśniowe, nie ćwiczy tzn. nie wzmacnia poszczególnych grup mięśniowych, to same nawet najlepsze wkładki do butów nie wystarczą.
Najefektywniejszym sposobem na korekcję stóp są ćwiczenia i nauka czynnej korekcji. Warto zatem, gdy zaczniemy podejrzewać, że nasze dziecko może mieć wadę stóp (bo np. zaniepokoją nas kolanka schodzące do środka, krzywe stawianie stóp, zdarta tylko z jednej strony podeszwa buta) skonsultować problem stóp u odpowiedniego specjalisty, najlepiej fizjoterapeuty dziecięcego lub ortopodologa. W pewnym momencie rozwojowym dziecka koślawość stóp jest fizjologiczna. W takim scenariuszu nie ma potrzeby wprowadzania korekcji i noszenia wkładek do butów. Jednak jeśli podczas badania u specjalisty okaże się, że u dziecka wykryto wadę stóp, należy podjąć odpowiednie leczenie. Tylko dzięki kompleksowemu podejściu, które łączy noszenie wkładek, ćwiczenia oraz naukę czynnej korekcji, możliwe jest osiągnięcie optymalnych rezultatów w terapii wad stóp u dzieci.
Buty po starszym rodzeństwie
Żyjemy w czasach rosnącej popularności ruchu zero waste i zwiększonej świadomości ekologicznej. Niechętnie wyrzucamy rzeczy w dobrym stanie. Chcemy unikać marnotrawstwa, jak tylko możemy. Dzieci bardzo szybko wyrastają ze swoich ubranek i bucików. Jeśli mamy w domu dwóch lub więcej maluchów może pojawić się w nas myśl, by niezniszczone buciki, z których wyrósł starszak, zostawić dla młodszego dziecka. To praktyczne, oszczędne i ekologiczne podejście, ale przypadku przekazywania obuwia dalej istnieją poważne argumenty przemawiające przeciwko takiemu rozwiązaniu.
Nie powinno się zakładać młodszemu dziecku obuwia po starszym rodzeństwie, bo może spowodować to przekazanie młodszemu dziecku wady stóp starszego.
Każdy z nas wykształca swój model chodu. Każdy z nas obciążą stopy trochę inaczej i w przypadku wystąpienia jakiejkolwiek wady stóp, odkształca się ona w noszonych butach. Czy będzie to koślawienie pięty, czy obciążanie bardziej zewnętrznej krawędzi stopy, buty dostosowują się do układu naszych stóp. Przekazanie takich odkształconych butów młodszemu dziecku może spowodować, że zacznie ono przyswajać nieprawidłowych wzorzec chodu wypracowany przez jego starsze rodzeństwo. W tym akurat przypadku, bucików, lepiej zainwestować w nowe pary, dostosowane do indywidualnych potrzeb każdego dziecka. Zapewni to zdrowy rozwój ich stóp i pomoże uniknąć ewentualnych problemów zdrowotnych w przyszłości.
Buty dla najmłodszych
Dopóki dziecko nie zacznie chodzić, nie należy zamykać stópek w ciasne buciki lub skarpetki ze sztywna podeszwą. Stopa niemowlaka musi mieć szansę rozwijać się, doznawać bodźców z podłoża, mieć odpowiednią amortyzację. Zakładając zbyt wcześnie obuwie zabieramy stopie dziecka możliwość prawidłowego wzrostu oraz naturalnego rozwoju mięśni i koordynacji. Wychodząc na spacer w nieco chłodniejsze dni, można zamienić buciki na luźne skarpetki, które nie krępują ruchów stopy, jednocześnie chroniąc ją przed zimnem. Pierwsze buciki można zacząć wprowadzać, gdy maluszek zacznie chodzić. Mitem jest, że buciki przyspieszają naukę samodzielnego chodzenia. Wybierając pierwsze buciki dla malucha zadbaj o to, by były dobrze dopasowane do dziecka, nie uciskały jego stopek, miały elastyczną cholewkę i płaską, giętką podeszwę. U najmłodszych dzieci, które dopiero stawiają pierwsze kroki, buciki powinny mieć ok.6-8 mm zapasu w długości. Noszenie nieodpowiedniego obuwia może prowadzić do zmniejszenia naturalnej szerokości stopy. Dlatego podczas wyboru pierwszych bucików zwróć uwagę nie tylko na ich długość, ale także na szerokość. Obecnie na rynku obuwniczym dostępne są firmy, które oferują obuwie dostosowane do różnych szerokości stóp.
Zakończenie
Wybór odpowiedniego obuwia dla swojegodziecka jest bardzo ważnym zadaniem, jakie stoi przed rodzicem. Źle dobrane buty w tak młodym wieku, gdy stopa szybko rośnie, mogą doprowadzić do powstawania deformacji stóp i wad takich jak płaskostopie, koślawość, deformacje palców. Noszenie nieodpowiedniego obuwia może wywołać u dziecka dyskomfort podczas chodzenia, niechęć do aktywności ruchowej, odciski, ból stóp i problemy skórne (na skutek noszenia butów wykonanych z nieoddychających materiałów).
Zanim kupisz buty kierując się estetyką i preferencjami swojego dziecka, pomyśl czy właśnie oglądane buciki spełniają wszystkie kryteria dobrych butów wymienione na początku artykułu i czy nowe buciki wpłyną pozytywnie czy negatywnie na zdrowy rozwój stóp Twojego dziecka. Czasem lepiej wybrać płacz w sklepie obuwniczym i zdrowe stópki malucha ;)